| Birleşik Arap Emirlikleri |
دولة الامارات العربية المتحدة
Devletü'l-İmâretü'l-Arabiyyetü'l-Muttehîde |
|
Bayrak
|
Slogan: الله , الوطن , الرئيس
Allah, el-Vaṭan, er-Re'īs
"Allah, Vatan, Lider" |
Ulusal Marş: Ishy Bilady
|
|
|
| Başkent |
Abu Dhabi
 24°28′N 54°22′E / 24.467°N 54.367°E / 24.467; 54.367 |
| Resmî dil(ler) |
Arapça |
| Etnik gruplar |
16.5% Emirlik halkı, 83.5% Güneydoğu Asya kökenliler (Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Filipinler, Tayland, Çin Halk Cumhuriyeti, İran) ve Batı Avrupalılar[1] |
| Milliyet |
Emirlik |
| Yönetim biçimi |
Federal Monarşi |
| - Devlet Başkanı |
Khalifa bin Zayed Al Nahyan |
| - Başbakan |
Mohammed bin Rashid Al Maktoum |
| Kuruluş |
|
| - Birleşik Krallık'tan |
2 Aralık 1971 |
| Yüzölçümü |
|
| - Su (%) |
önemsiz miktar |
| Nüfus |
|
| - 2007 tahmini |
6,000,000[2] (120.) |
| - 2010 sayımı |
6,888,888 |
| GSYİH (SAGP) |
2009 |
| - Toplam |
$179.321 milyar[3] |
| - Kişi başına |
$36,536[3] |
| GSYİH (düşük) |
2009 |
| - Toplam |
$229.971 milyar[3] |
| - Kişi başına |
$46,857[3] |
| Gini (2008) |
36 |
| İGE |
 0.903[4] (very high) (2007) |
| Para birimi |
Birleşik Arap Emirlikleri dirhemi (AED) |
| Zaman dilimi |
GMT+4 (UTC+4) |
| - Yaz |
not observed (UTC+4) |
| Takvim |
dd/mm/yyyy (CE) |
| Trafik akışı |
sağ |
| Internet TLD |
.ae, امارات. |
| Telefon kodu |
971 |
| United Arab Emirates portal |
| 1 The country's exact size is unknown because of disputed claims to several islands in the Persian Gulf, because of the lack of precise information on the size of many of these islands, and because most of its land boundaries, especially with Saudi Arabia, remain undemarcated. |
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) (Arapça: دولة الإمارات العربية المتحدة, Devletü'l-İmâretü'l-Arabiyyetü'l-Muttehîde) Ortadoğu'da Arap Yarımadası'nın güneydoğusunda bulunan, Umman ve Suudi Arabistan'la komşu olan ülke. BAE, Abu Dabi, Dubai, Acman, Füceyre, Resü'l-Hayme, Şerce ve Ummül-Kayveyn adlı yedi emirlikten oluşmaktadır. Ülkenin başkenti ve en büyük ikinci emirliği olan Abu Dabi, aynı zamanda ülkenin siyasi, endüstriyel ve kültürel merkezi konumundadır. [5]
16. yüzyıl'da başlayan Portekiz etkisi 17. yüzyıl'da yerini İngilizlere bıraktı.[kaynak belirtilmeli] Başat kabile Kavasim ile Arabistan içlerinden gelen Vehhabileri korsan olarak ilan eden İngilizler, 1819 - 1820'de kıyı limanlarına karşı saldırıya geçti.[kaynak belirtilmeli] Aslında İngilizlerin asıl amacı, bölge ticaretini kendi egemenlikleri altına almaktı. Mahalli esnafin büyük bir direnişi dahi İngilizleri deniz ticaretini kendi güdümleri altına almalarını engelleyememiştir.[kaynak belirtilmeli] Sonunda korsanlığa son veren 1820 Genel Barış Antlaşması'nı zorla kabul ettirdiler.[kaynak belirtilmeli] 1853 yılında Denizlerde Kalıcı Ateşkes Antlaşması'nın imzalanması üzerine bölgeye Ateşkes Kıyısı adı verildi.[kaynak belirtilmeli] İngilizler 1892 yılında Özel Ayrıcalık Antlaşması olarak bilinen bir paktın oluşmasını sağlayarak bölgenin dış politikasını denetim altına aldılar.
Ateşkes Kıyısı 1873 - 1947 arasında İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyası, sonraki yıllarda da İngiliz Dışişleri Bakanlığı tarafından yönetildi.[kaynak belirtilmeli] 1971 yılında İngilizlerin Basra Körfezi'nden çekilmesi üzerine, emirlikler "Birleşik Arap Emirlikleri" adı altında bir federasyon oluşturdu.[kaynak belirtilmeli] Birleşik Arap Emirlikleri asırlarca Osmanlı egemenliği altında yaşamış, petrolün bulunmasıyla İngilizler tarafından Osmanlı İmparatorluğu'ndan koparılmıştır.[kaynak belirtilmeli] 2 Aralık 1971 İngiltere'den bağımsızlığını ilan etmiştir. Bağımsızlık günü milli bayram olarak kutlanılır. Anayasası ise, yine 2 Aralık 1971'de oluşturulmuştur.
Ülke Monarşi ile yönetilen Yedi Emirlikten oluşan federasyon ile yönetilir. (Arapçada El İmarat el Arabiyye el Müttahide İngilizcede United Arab Emirates) Ülkenin başkenti Abu Dabi'dir. En büyük şehri ise dünyaca ünlü kent olan Dubai'dir. Körfez ülkeleri içerisinde en liberal dış ticaret rejimine sahiptir.
Birleşik Arap Emirlikleri'nde her 100 kadına 203,6 erkek var; bu Katar'dan sonra erkeklerin lehine olan dünyanın en yüksek ikinci cinsiyet oranıdır.[6]
Ülkede diğer Arap ülkelerinde olduğu gibi Arapça resmi dildir. Eğitim genelde İngilizce'dir. Ülkede çok yabancı olduğu için (Hintli,Endonezyalı) İngilizce de yaygındır. Özellikle iş hayatında yaygın olarak İngilizce kullanılır. Ticaret dili Fransızca, Arapça ve Farsça ve İngilizcedir. Ülkedeki en yaygın din ise %96'lık oranıyla İslam'dır. Azınlık dinleri olarakta toplam %4'lük oranlarıyla Hıristiyan, Hindu ve diğer dinler takip ederler.
Birleşik Arap Emirlikleri'nin en önemli gelir kaynağı petroldür. 1992'de toplam 837 milyon varil petrol üretmiştir.[kaynak belirtilmeli] OPEC ülkeleri arasında 1993'te gerçekleştirilen anlaşmadan sonraki günlük petrol üretimi 2 milyon 160 bin varildir.[kaynak belirtilmeli] 1993'teki petrol rezervi 64 milyar 750 milyon varil olarak tahmin ediliyordu. Doğal gazın da ülke ekonomisine önemli katkısı olmaktadır. 1992'de 25.5 milyar m3 doğal gaz üretmiştir.[kaynak belirtilmeli] 1993'teki doğal gaz rezervi de 5.5 trilyon m3 olarak tahmin ediliyordu. Petrol ve doğal gazdan elde edilen gelirin gayri safi yurtiçi hasıladaki payı % 47'dir. Birleşik Arap Emirlikleri'nin hem Basra Körfezi hem de Umman Denizi boyunca uzun birer kıyısının olması balıkçılık ve inci avcılığı imkânı vermektedir. İnci ticareti eski önemini kısmen kaybetmiş olsa da balıkçılık yine bir gelir kaynağı olarak sürdürülmektedir. 1991'de 92.5 ton balık ve deniz ürünü avlanmıştır. Topraklarının genelde çöl olmasına rağmen ülkede modern usullerle kısmen tarım da yapılmaktadır.[kaynak belirtilmeli] (Bkz. Coğrafi durum) 1992'de başta hurma olmak üzere 240 bin ton meyve, 365 bin ton sebze üretilmiştir. Çok yaygın olmamakla birlikte hayvancılık da yapılmaktadır. 1992'de ülkede 55 bin baş sığır, 275 bin baş koyun bulunuyordu. Tarım ve hayvancılıktan elde edilen gelirin milli gelir içindeki payı % 2'dir. Tarım, hayvancılık ve balıkçılık sektöründe çalışanlar tüm çalışan nüfusun % 6.4'ünü oluşturmaktadır. Dış ticaretten de önemli miktarda gelir sağlanmaktadır. Dubai emirliğinin merkezi olan Dubai şehri aynı zamanda bir ticaret merkezidir. Bu şehirde Râşid ve Cebeli Ali limanı adlı iki büyük limanın bulunması şehre ticari yönden canlılık kazandırmaktadır. Adı geçen limanlar vasıtasıyla ülkenin dünyayla deniz bağlantısı sağlanmaktadır. Dubai'nin bir ticaret merkezi olmasında buranın yönetiminin ekonomik politikasının da etkisi olmuştur. Dubai yönetimi yabancı sermaye sahiplerine ve ticaretçilere her türlü kolaylığı sağlamaktadır. Dubai'nin yanı sıra Ebu Zaby'da da geniş kapasiteli, modern donanımlı iki uluslararası liman bulunmaktadır. Dış ticarete önem verilmesi ve yabancı sermaye sahiplerine kolaylık sağlanması ülkede bankacılık sektörünün gelişmesine de imkân sağlamıştır. Çalışanların üçte ikisinin Asyalılardan oluştuğu belirlenmiştir. Yabancıların ülkede ucuz bir işgücü olarak değerlendirilmesi toplumdaki sosyal dengelerin bozulmasına yol açmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Dış ticaret: BAE, petrol, petrol ürünleri ve doğal gazın yanı sıra alüminyum, inci, hurma ve kurutulmuş balık ihraç etmektedir. İthal ettiği malların başında ise makineler, ulaşım araçları, elektrikli ve elektronik araçlar, dayanıklı tüketim malları, kimyasal maddeler, ilaç, gıda maddeleri, canlı hayvan gelir. Dış ticareti daha çok ABD, Fransa, Hollanda ve Japonya iledir.[kaynak belirtilmeli] Dış ticaretinde açık olmamaktadır.[kaynak belirtilmeli] 1990'da ihracatı ithalatından yaklaşık 8.5 milyar dolar daha fazla olmuştur.[kaynak belirtilmeli]
Sanayisi: Ülkenin en önemli sanayi kuruluşları petrol arıtma tesisleridir.[kaynak belirtilmeli] Ruveys'teki arıtma tesisleri günde 300.000 varil petrol işleyebilmektedir. Ruveys'te ayrıca petrol yan ürünleri çıkaran petro - kimya tesisleri bulunmaktadır. Aynı bölgede doğal gaz işleme tesisleri de kurulmuştur ve bu tesislerde protan ve bütan gaz üretilmektedir. Ummunnar'daki arıtma tesisleri de günde 60.000 varil petrol işleyebilmektedir. Birleşik Arap Emirlikleri petrol gelirlerini diğer sanayi alanlarında değerlendirmek suretiyle milli sanayisini geliştirmeye çalışmaktadır. Bu amaçla birçok fabrika ve sanayi tesisi kurulmuştur. Başta gelen sanayi tesisleri çimento, alüminyum, kablo ve kiremit üretimi üzerinedir.[kaynak belirtilmeli] Bunların yanı sıra bazı küçük sanayi tesisleri de kurulmuştur. İmalat sanayisinin gayri safi yurtiçi hasıladaki payı % 7'dir.[kaynak belirtilmeli] Çalışan nüfusun yaklaşık % 14'ü sanayi sektöründe iş görmektedir.[kaynak belirtilmeli] Buna petrol tesislerinde çalışanlar da dahildir.
Enerji: BAE'nde 1991'de 13 milyar 790 milyon kw/saat elektrik üretilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Aynı yıldaki elektrik tüketimi de bu rakama eşittir. Elektrik enerjisinin tamamı termik santrallerden elde edilmektedir. Kişi başına yıllık elektrik tüketimi ortalama 8460 kw/saattir.[kaynak belirtilmeli]
Ulaşım: Birleşik Arap Emirlikleri'nin dört havaalanı mevcuttur[kaynak belirtilmeli] ve hepsi de uluslararası trafiğe açıktır. Daha önce Körfez Hava Yolları (Gulf Air)'na ortak olan bu ülke, 1985'te söz konusu şirketten ayrılarak kendi havayolu şirketini (Emirates) kurdu. Ülkenin ithalat ve ihracatta kullanılan birçok limanı bulunmaktadır. BAE'nin 100 grostonun üstünde yük taşıyabilen 276 gemisi vardır.[kaynak belirtilmeli] (Limanları ve deniz nakliyatı hakkında ayrıca "Ekonomi" kısmına bkz.) Birleşik Arap Emirlikleri'nin 4500 km. karayolu mevcuttur.[kaynak belirtilmeli] Bu ülkede ortalama 4 kişiye bir motorlu ulaşım aracı düşmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Eğitim: İlk öğretim altı yaşından başlayarak altı yıl sürer ve zorunludur. Eğitim ücretsizdir.[kaynak belirtilmeli] İlk ve genel ortaöğretim kurumları bir arada bulunmaktadır. Bu nitelikte 360 öğretim kurumu, ayrıca 10 adet mesleki ortaöğretim kurumu bulunmaktadır. İlkokul çağındaki çocukların tamamı, ortaokul çağındaki çocukların % 60'ı bu öğretimden yararlanabilmektedir. Ülkedeki tek üniversite Birleşik Arap Emirlikleri Üniversitesi'dir.[kaynak belirtilmeli] Üniversite çağındaki gençlerden üniversiteye kayıt yaptıranların oranı % 9'dur. Ülkenin en önemli eğitim merkezi el-Ayn şehridir.[kaynak belirtilmeli] Üniversite, önemli araştırma kurumları, enstitüleri ve kültür merkezleri bu şehirdedir. Okuma yazma bilenlerin oranı % 100'dür.[kaynak belirtilmeli]
Sağlık: BAE'de 35 hastane, 3220 doktor, 190 diş doktoru, 7250 hemşire mevcuttur.[kaynak belirtilmeli] 615 kişiye bir doktor düşmektedir. Sağlık hizmetleri iyi bir seviyededir.[kaynak belirtilmeli] Sağlık kurumları modern cihazlarla donatılmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Silahlı kuvvetler [değiştir]
Askeri Organlar: Silahlı Kuvvetler, Deniz Kuvvetleri (Denizcilik ve Kıyı Güvenlik Kuvvetleri), Hava ve Hava Savunma Kuvvetleri, Federal Polis Kuvvetleri. Askerlik Hizmeti yaşı ve Zorunluluğu: 18 yaşındaki herkes; zorunlu askerlik hizmeti bulunmamaktadır.
