Asya'nın dünyadaki konumunu ve ülkelerinin sınırlarını gösteren bir harita.

Asya, yüzölçümü ve nüfus bakımından dünyanın en büyük kıtasıdır. Yaklaşık 44.391.000 km²'lik alanı ile dünya topraklarının neredeyse %30'unu kapsamaktadır. 4,10 milyar kişi yani Dünya nüfusunun beşte üçünü barındırmaktadır.^[1]

Asya genellikle Avrasya'nın bir parçası olup, Süveyş Kanalı ve Ural Dağları'nın doğusunda bulunarak Avrupa'nın doğusunda bulunan kısmı olarak tanımlanır; doğuda Pasifik Okyanusu ve Bering Boğazı, güneyde Hint Okyanusu ve kuzeyde Arktik Okyanusu tarafından sınırlandırılır.^[1][2]

Bu sayfa Asya'nın coğrafî kapsamına giren ülkeleri; bayrakları, başkentleri, para birimleri, resmî dilleri, yüzölçümleri, nüfusları ve coğrafî konumunu gösteren haritalar ile listelemektedir. Bu liste Birleşmiş Milletler (BM) üye devletleri ve diğer topraklara (BM tarafından tanınmayan devletler, özel idarî bölgeler ve bağımlı topraklar) bölünmektedir.

Siyasî harita [değiştir]

Rusya

Moğolistan

Çin Halk Cumhuriyeti

Japonya

Güney Kore

Kuzey Kore

Tayvan

Hindistan

Pakistan

Nepal

Bhutan

Bangladeş

Maldivler

Britanya Hint Okyanusu Toprakları

Sri Lanka

Vietnam

Tayland

Laos

Kamboçya

Myanmar

Malezya

Bruney

Singapur

Filipinler

Endonezya

Doğu Timor

Kazakistan

Özbekistan

Kırgızistan

Tacikistan

Türkmenistan

Afganistan

İran

Suudi Arabistan

Umman

Yemen

BAE

Kat.

Bah.

Kuv.

Irak

Ürdün

İsr.

Suriye

Lüb.

Mısır

Türkiye

Kıb.

Gürcistan

Azer.

Erm.

 

Asya ülkelerini gösteren tıklanabilir harita.

Birleşmiş Milletler üyeleri [değiştir]

Ülke ismi	Bayrak	Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler)	Başkent	Para birimi	Alan (km2)	Nüfus	Harita
Afganistan[3] (Afganistan İslam Cumhuriyeti)		Darice: جمهوری اسلامی افغانستان (Comhuriye İslamiye Afganistan) Peştuca: د افغانستان اسلامي جمهوریت (Da Afganistan İslami Comhoriyat)	Kabil	Afgani	647.500	33.609.937
Azerbaycan[4][DN 1] (Azerbaycan Cumhuriyeti)		Azerice: Azərbaycan Respublikası	Bakü	Azerbaycan Yeni Manatı	86.600	8.238.672
Bahreyn[5] (Bahreyn Krallığı)		Arapça: مملكة البحرين (Memleketü'l-Bâhreyn)	Manama	Bahreyn dinarı	665	727.785
Bangladeş[6] (Bangladeş Halk Cumhuriyeti)		Bengalce: গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ (Gônoprocatontri Bangladeş)	Dakka	Taka	144.000	156.050.883
Bhutan[7] (Bhutan Krallığı)		Dzongka: (Brug rGyal-Khab)	Thimphu	Ngultrum	47.000	691.141
Birleşik Arap Emirlikleri[8]		Arapça: دولة الإمارات العربية المتحدة (Dawlet el-İmalet el-Arabbiye el-Mûttahide)	Abu Dabi	Birleşik Arap Emirlikleri dirhemi	83.600	4.798.491
Bruney[9] (Bruney Devleti, Barış Yeri)		Malayca: Negara Brunei Darussalam / بروني دارالسلام	Bandar Seri Begavan	Bruney doları	5.770	388.190
Çin Halk Cumhuriyeti[10]		Standart Çince: 中华人民共和国 (Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) dinle (yardım·bilgi)	Pekin	Renminbi (Yuan)	9.596.960	1.338.612.968
Doğu Timor[11][DN 2] (Doğu Timor Demokratik Cumhuriyeti)		Tetum: Repúblika Demokrátika Timór Lorosa'e Portekizce: República Democrática de Timor-Leste	Dili	ABD doları	15.007	1.131.612
Endonezya[12][DN 3] (Endonezya Cumhuriyeti)		Endonezce: Republik Indonesia	Cakarta	Endonezya rupiahı	1.919.440	240.271.522
Ermenistan[13][DN 4] (Ermenistan Cumhuriyeti)		Ermenice: Հայաստանի Հանրապետություն (Hayastani Hanrapetut'yun)	Erivan	Ermeni dramı	29.743	2.967.004
Filipinler[14] (Filipinler Cumhuriyeti)		Filipince: Republika ng Pilipinas İngilizce: Republic of the Philippines	Manila	Filipinler pesosu	300.000	97.976.603
Güney Kore[15][DN 5] (Kore Cumhuriyeti)		Korece: 대한민국 (Daehan Minguk)	Seul	Güney Kore wonu	98.480	48.508.972
Gürcistan[16][DN 1][DN 6]		Gürcüce: საქართველო (Sakartvelo)	Tiflis	Gürcistan larisi	69.700	4.615.807
Hindistan[17] (Hindistan Cumhuriyeti)		Hintçe: भारत गणराज्य (Bhārat Gaṇarājya) İngilizce: Republic of India[DN 7]	Yeni Delhi	Hindistan rupisi	3.287.590	1.166.079.217
Irak[18] (Irak Cumhuriyeti)		Arapça: جمهورية العراق (el-Cumhūrīyyetü'l-‘Irākīyye) dinle (yardım·bilgi) Kürtçe: Komarê Iraq / كۆماری عێراق	Bağdat	Irak dinarı	437.072	28.945.657
İran[19] (İran İslam Cumhuriyeti)		Farsça: جمهوری اسلامی ايران (Cumhuriye İslamiye İran) dinle (yardım·bilgi)	Tahran	İran riyali	1.648.000	66.429.284
İsrail[20][DN 8] (İsrail Devleti)		İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל (Medīnat Yisrā'el) dinle (yardım·bilgi) Arapça: دَوْلَةُ إِسْرَائِيلَ (Devlet İsrā'īl)	Kudüs	Yeni İsrail Şekeli	20.770	7.233.701
Japonya[21]		Japonca: 日本国 (Nippon-koku / Nihon-koku) dinle (yardım·bilgi)[DN 9][22][23]	Tokyo	Yen	377.835	127.078.679
Kamboçya[24] (Kamboçya Krallığı)		Khmerce: (Preăh Réachéa Nachâk Kâmpŭchea)	Phnom Penh	Riel	181.040	14.494.293
Katar[25] (Katar Devleti)		Arapça: دولة قطر (Devlet-ül Katar)	Doha	Katar riyali	11.437	833.285
Kazakistan[26][DN 1] (Kazakistan Cumhuriyeti)		Kazakça: Қазақстан Республикасы (Qazaqstan Respublikası) Rusça: Республика Казахстан (Respublika Kazahstan)	Astana	Tenge	2.717.300	15.399.437
Kıbrıs[27][DN 4][DN 10] (Kıbrıs Cumhuriyeti)		Yunanca: Κυπριακή Δημοκρατία (Kypriakī́ Dīmokratía) Türkçe: Kıbrıs Cumhuriyeti	Lefkoşa	Avro	9.250	796.740
Kırgızistan[28] (Kırgızistan Cumhuriyeti)		Kırgızca: Кыргыз Республикасы (Kırgız Respublikası) Rusça: Кыргызская Республика (Kırgızskaya Respublika)	Bişkek	Kırgızistan somu	198.500	5.431.747
Kuveyt[29] (Kuveyt Devleti)		Arapça: دولة الكويت (Devlet'ül Kuveyt)	Kuveyt	Kuveyt dinarı	17.820	2.691.158
Kuzey Kore[30][DN 5] (Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti)		Korece: 조선민주주의인민공화국 (Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk)	Pyongyang	Kuzey Kore wonu	120.540	22.665.345
Laos[31] (Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti)		Laoca: ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ (Sathalanalat Paxathipatai Paxaxon Lao)	Vientiane	Kip	236.800	6.834.942
Lübnan[32] (Lübnan Cumhuriyeti)		Arapça: الجمهورية اللبنانية (El Cumhuriyyet'ül Lübnânîyye)	Beyrut	Lübnan lirası	10.400	4.017.095
Maldivler[33] (Maldivler Cumhuriyeti)		Dhivehi: ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ (Divehi Rājjey ge Jumhuriyyā)	Malé	Rufiyaa	300	396.334
Malezya[34]		Malayca: Malaysia / مليسيا	Kuala Lumpur	Ringgit	329.750	25.715.819
Mısır[35][DN 11] (Mısır Arap Cumhuriyeti)		Arapça: جمهورية مصر العربية (Gumhūriyyet Mısr el-ʿArabiyye)	Kahire	Mısır lirası	1.001.450	83.082.869
Moğolistan[36]		Moğolca: Монгол улс (Mongol uls)	Ulan Batur	Tögrög	1.564.116	3.041.142
Myanmar[37][DN 12] (Myanmar Birliği)		Burmaca: (Pyi-daung-zu Myan-mar Naing-ngan-taw)	Naypyidaw	Kyat	678.500	48.137.741
Nepal[38] (Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti)		Nepali: संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (Sanghiya Loktāntrik Ganatantra Nepāl)	Katmandu	Nepal rupisi	147.181	28.563.377
Özbekistan[39] (Özbekistan Cumhuriyeti)		Özbekçe: O‘zbekiston Respublikasi	Taşkent	Özbekistan somu	447.400	27.606.007
Pakistan[40] (Pakistan İslam Cumhuriyeti)		Urduca: اسلامی جمہوریہ پاکستان (İslami Cumhuriye Pakistan) İngilizce: Islamic Republic of Pakistan	İslamabad	Pakistan rupisi	803.940	176.242.949
Rusya[41][DN 1] (Rusya Federasyonu)		Rusça: Российская Федерация (Rossiyskaya Federatsiya) dinle (yardım·bilgi)	Moskova	Rus rublesi	17.075.200	140.041.247
Singapur[42] (Singapur Cumhuriyeti)		Çince: 新加坡共和国 (Xīnjiāpō Gònghéguó) İngilizce: Republic of Singapore Malayca: Republik Singapura Tamilce: சிங்கப்பூர் குடியரசு (Ciṅkappūr Kutiyarasu)	-	Singapur doları	692,7	4.657.542
Sri Lanka[43] (Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti)		Seylanca: Tamilce: இலங்கை ஜனநாயக சமத்துவ குடியரசு	Kolombo	Sri Lanka rupisi	65.610	21.324.791
Suriye[44] (Suriye Arap Cumhuriyeti)		Arapça: جمهورية سوريا العربية (El Cumhūriyyet'ül Arabiyyet'üs-Sūriyye)	Şam	Suriye lirası	185.180	20.178.485
Suudi Arabistan[45] (Suudi Arabistan Krallığı)		Arapça: المملكة العربية السعودية (El-Memleketü'l-ʻArabiyye es-Suʻūdiyye)	Riyad	Suudi Arabistan riyali	2.149.690	28.686.633
Tacikistan[46] (Tacikistan Cumhuriyeti)		Tacikçe: Ҷумҳурии Тоҷикистон (Cumhurii Tocikiston)	Duşanbe	Somoni	143.100	7.349.145
Tayland[47] (Tayland Krallığı)		Tayca: ราชอาณาจักรไทย (Ratça Anaçak Tay) dinle (yardım·bilgi)	Bangkok	Baht	514.000	65.905.410
Türkiye[48][DN 1] (Türkiye Cumhuriyeti)		Türkçe: Türkiye Cumhuriyeti ( dinle (yardım·bilgi))	Ankara	Türk lirası	780.580	77.804.122
Türkmenistan[49]		Türkmence: Türkmenistan	Aşkabat	Türkmen manatı	488.100	4.884.887
Umman[50] (Umman Sultanlığı)		Arapça: سلطنة عُمان (Salṭanat ‘Ummān)	Maskat	Umman riyali	212.460	3.418.085
Ürdün[51] (Ürdün Haşimi Krallığı)		Arapça: المملكة الأردنية الهاشميه (el-Memleket'ül Ürdüniyyet'ül Haşimiyye)	Amman	Ürdün dinarı	92.300	6.342.948
Vietnam[52] (Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti)		Vietnamca: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ( dinle (yardım·bilgi))	Hanoi	Đồng	329.560	86.967.524
Yemen[53] (Yemen Cumhuriyeti)		Arapça: الجمهورية اليمنية (el-Cumhuriyyet'ül-Yemeniyye)	San'a	Yemen riyali	527.970	23.822.783

Diğer topraklar [değiştir]

BM tarafından tanınmayan devletler [değiştir]

Devlet ismi	Bayrak	Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler)	Başkent	Para birimi	Alan (km2)	Nüfus	Harita
Dağlık Karabağ (Dağlık Karabağ Cumhuriyeti)		Ermenice: Լեռնային Ղարաբաղ Հանրապետություն (Lernayin Garabaği Hanrapetutyun)	Hankendi	Karabağ dramı	14.900[54]	138.800[55]
Filistin[56][57] (Filistin Ulusal Yönetimi)		Arapça: السلطة الوطنية الفلسطينية (Es Sulta el Vataniyye el Filistiniyye)	[DN 13]	[DN 14]	6.220[DN 15][56][57]	4.013.126[DN 16][56][57]
Kuzey Kıbrıs[DN 4] (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti)		Türkçe: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti	Lefkoşa	Türk lirası	3.355[27]	265.100[58]
Tayvan[59][DN 17] (Çin Cumhuriyeti)		Standart Çince: 中華民國 (Zhōnghuá Mínguó)	Taipei	Yeni Tayvan doları	35.980	22.974.347

Özel idarî bölgeler [değiştir]

Bunların her ikisi Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı "özel idarî bölgeler"dir.

Devlet ismi	Bayrak	Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler)	Başkent	Para birimi	Alan (km2)	Nüfus	Harita
Hong Kong[60] (Çin Halk Cumhuriyeti Hong Kong Özel İdarî Bölgesi)		Çince: 香港特別行政區 İngilizce: Hong Kong Special Administrative Region	-	Hong Kong doları	1.092	7.055.071
Makao[61] (Çin Halk Cumhuriyeti Makao Özel İdarî Bölgesi)		Çince: 澳門特別行政區 Portekizce: Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China		Pataka	28,2	559.846

Bağımlı topraklar [değiştir]

Bunların her ikisinin herhangi bir özerkliği yoktur, ve Birleşik Krallık tarafından yönetilmektedir.

İsim	Bayrak	Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler)	Başkent	Para birimi	Alan (km2)	Nüfus	Harita
Ağrotur ve Dikelya[DN 4] (Ağrotur ve Dikelya Egemenlik Bölgeleri)		İngilizce: The Sovereign Base Areas of Akrotiri and Dhekelia Yunanca: Ακρωτήρι και Δεκέλεια (Akrotiri kai Dekeleia)[62]	Episkopi Cantonment	Avro[62]	254[DN 18]	7.000 Kıbrıslı aile; 7.500 Britanyalı askerî personel, aileleri ile.
Britanya Hint Okyanusu Toprakları[63]		İngilizce: British Indian Ocean Territory	yoktur	ABD doları	54.400[DN 19]	4.000 askerî personel; yerliler yoktur.

Ayrıca bakınız [değiştir]

Wikimedia-Atlas: Asya – Coğrafi ve tarihi haritalar

Dipnot [değiştir]

1. ^ ^{a b c d e} Kısmen Avrupa'da.
2. ^ Birleşmiş Milletler tarafından "Timor-Leste" olarak bilinir.
3. ^ Kısmen Okyanusya'da.
4. ^ ^{a b c d} Tamamen Asya'da, fakat kültürel veya siyasi nedenlerden dolayı genellikle Avrupa ülkesi olarak tanımlanır.
5. ^ ^{a b} Güney Kore ve Kuzey Kore birbirini tanımamaktadır, bakınız: Tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi.
6. ^ Gürcistan Anayasası'nın 1,3. maddesine göre Gürcistan'ın resmî adı sadece "Gürcistan" (საქართველო, Sakartvelo)'dur.
7. ^ Ayrıca bakınız: Hindistan'daki diller.
8. ^ Bazı ülkelerce tanınmamaktadır, bakınız: Tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi.
9. ^ Hukukî olarak Japonya'nın herhangi bir resmî dili yoktur, fakat ülkenin millî dili Japonca.
10. ^ Türkiye tarafından tanınmamaktadır.
11. ^ Çoğunlukla Afrika'da, fakat Sina Yarımadası Asya'da bulunmaktadır; ama yine de genellikle Asya ülkesi değil, Afrika ülkesi olarak tanımlanır.
12. ^ "Birmanya" veya "Burma" olarak da bilinir.
13. ^ Filistin Ulusal Yönetimi'nin idarî merkezleri Ramallah ve Gazze, fakat Filistin Temel Hukuku, Filistin'in başkenti Kudüs olduğunu iddia etmektedir.
14. ^ Her iki bölgede İsrail Yeni Şekeli kullanılmaktadır; bununla birlikte Batı Şeria'da Ürdün dinarı, Gazze Şeridi'nde ise Mısır lirası da kullanılmaktadır.
15. ^ 360 (Gazze) + 5.860 (Batı Şeria) = 6.220
16. ^ 1.551.859 (Gazze) + 2.461.267 (Batı Şeria) = 4.013.126
17. ^ Birleşmiş Milletler tarafından Çin Halk Cumhuriyeti toprağı olarak kabul edilmektedir; bağımsız bir ülke olarak 22 tane BM üyesi ve Vatikan tarafından tanınmaktadır, bakınız: Tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi.
18. ^ 123 (Agrotur) + 130,8 (Dikelya) ≈ 254 km².
19. ^ Bu alanın çoğu sudur; Britanya Hint Okyanusu Toprakları'nın toprak yüzölçümü 60 km².

Kaynakça [değiştir]

[göster] g · t · d Asya ülkeleri   Batı Asya Azerbaycan1 • Bahreyn • Birleşik Arap Emirlikleri • Ermenistan4,5 • Gürcistan1 • Irak • İran • İsrail7 • Katar • Kıbrıs4,5 • Kuveyt • Lübnan • Mısır2 • Suriye • Suudi Arabistan • Türkiye1 • Umman • Ürdün • Yemen2 Doğu Asya Çin Halk Cumhuriyeti4 • Güney Kore • Kuzey Kore • Japonya Güney Asya Bangladeş • Butan • Hindistan • Maldivler • Nepal • Pakistan • Sri Lanka Güneydoğu Asya Brunei • Doğu Timor3 • Endonezya3 • Kamboçya • Laos • Malezya • Myanmar • Papua Yeni Gine6 • Singapur • Tayland • Vietnam Kuzey Asya Rusya1 Orta Asya Afganistan • Kazakistan1 • Kırgızistan • Moğolistan • Özbekistan • Tacikistan • Türkmenistan Bağımlı bölgeler Ağrotur ve Dikelya5 • Britanya Hint Okyanusu Toprakları • Hong Kong • Makao   BM üyesi olmayan tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler Abhazya1,4 • Dağlık Karabağ4,5 • Filistin4 • Güney Osetya1,4 • Kuzey Kıbrıs4 • Tayvan4   1 Kısmen Avrupa'da. • 2 Kısmen Afrika'da • 3 Kısmen Okyanusya'da • 4 Belli oranda tanınan ve tanınmayan ülkeler • 5 Tamamen Asya'da, fakat tarihî ya da kültürel sebeplerden dolayı genellikle Avrupa ülkesi olarak tanımlanır • 6 Tamamen Okyanusya'da, fakat tarihî ya da kültürel sebeplerden dolayı genellikle Asya ülkesi olarak tanımlanır • 7 Tamamen Asya'da, fakat tarihî, siyasî ya da kültürel sebeplerden dolayı Avrupa'nın sistemine entegre olmuştur