Kemal Kılıçdaroğlu (d. 17 Aralık 1948; Ballıca, Nazımiye, Tunceli[1]), Türk siyasetçi ve bürokrat. Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkanlığını yapmaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne 22. ve 23. dönem İstanbul milletvekili olarak görev yapan Kılıçdaroğlu, daha önce Bağ-Kur ile Sosyal Sigortalar Kurumu'nda genel müdürlük ve Türkiye İş Bankası yönetim kurulu üyeliği yapmıştır.
Tapu memuru Kamer Bey ile ev hanımı Yemuş Hanım'ın yedi çocuğundan dördüncüsü olarak 17 Aralık 1948′de Tunceli’nin Nazimiye ilçesinde dünyaya geldi.[1] Kendisinden on dakika önce Adil adlı bir ikizi doğdu. Ailenin daha önce sahip olduğu ‘Karabulut’ soyadı, yaşadıkları köyde herkesin aynı soyadını taşıması nedeniyle, babası tarafından 1950’lerde ‘Kılıçdaroğlu’ olarak değiştirildi. Kemal Kılıçdaroğlu ilk ve ortaöğrenimini Erciş, Tunceli, Genç, Elazığ gibi Anadolu’nun çeşitli yerlerinde yaptı.
Elazığ Ticaret Lisesi′ni 1967′de birincilikle bitirdi.[2] Yükseköğrenimini yapmak için girdiği Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nden (şimdiki adıyla Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden) 1971 yılında mezun oldu.[3]
Ailesel kökeni [değiştir]
Kemal Kılıçdaroğlu'nun Nazimiyeli[4] olan ailesi Horasan'dan göçerek Anadolu'ya yerleşen Tunceli aşiretlerinden Kureyşan aşiretine mensuptur[5]. 917'de Aleviliği kabul eden Kureyşan aşiretinde[5] konuşulan dil Zazaca'dır[6]. Medyada Kürt veya Alevi kimliği[7][8] öne çıkarılan Kemal Kılıçdaroğlu; sülalesinin, Horasan'dan göçüp Tunceli’ye gelmiş Kureyşan ocağından olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca soyunun, Oğuzlar’ın Bozok kolunun Beğdili boyundan olduğunu ve Ehl-i Beyt’e kadar uzanan Seyyid soyuna uzandığını[5][9] belirtmiştir.
Bürokrasi yılları [değiştir]
Lisans öğrenimini tamamladığı 1971 yılında girdiği hesap uzman yardımcılığı sınavının ardından Maliye Bakanlığı′nda göreve başladı. Daha sonra hesap uzmanı olan Kılıçdaroğlu, bir yıl Fransa′da kaldı. Hesap uzmanlığını 1983'e kadar sürdürdü ve aynı yıl Gelirler Genel Müdürlüğü'ne atandı. Burada önce daire başkanı olarak görev aldı, daha sonra aynı kurumun genel müdür yardımcılığını yaptı.[3]
1991 yılında Bağ-Kur′a atandı. Burada genel müdürlük yapan Kılıçdaroğlu[1], 1992 yılında Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü′ne geçti. Daha sonra kısa bir süre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı′nda müsteşar yardımcısı olarak görev yaptı. 1994 yılında Ekonomik Trend dergisi tarafından "Yılın Bürokratı" seçildi. Kemal Kılıçdaroğlu, 1999′da kendi isteğiyle SSK Genel Müdürlüğü′nden emekli oldu.[3]
Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı çalışmalarında Kayıtdışı Ekonomi Özel İhtisas Komisyonu′na başkanlık eden Kılıçdaroğlu, Hacettepe Üniversitesi'nde de bir süre ders verdi. Daha sonra Türkiye İş Bankası′nda yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı.[3]
Siyaset hayatı [değiştir]
11 Ocak 1999′da SSK Genel Müdürlüğü′nden emekli olan Kemal Kılıçdaroğlu′nun adı "DSP′nin yıldızları" arasında anıldı[10] ve 18 Nisan 1999′da yapılacak genel seçimlerde Demokratik Sol Parti′den milletvekili adayı olacağı belirtildi ancak Kılıçdaroğlu 1999 seçimlerinde milletvekili adayı olmadı.[11][12][13]
Bir süre Vatandaşın Vergisini Koruma Derneği′nde genel başkanlık yaptı. Daha sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi 22. dönem için yapılan 3 Kasım 2002 genel seçimleriyle Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul milletvekili olarak Meclis’e girdi. 22 Temmuz 2007 genel seçimlerinde de İstanbul’dan 23. dönem milletvekili seçildi.[1]
Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Sakarya Milletvekili Şaban Dişli'yi, Silivri'de bir arsanın imar durumunu değiştirme karşılığında 1 milyon dolarlık iş takibi ücreti talep etmekle[14] suçladı. Bu iddiasını daha sonra Başbakan Erdoğan'a yönelik bir soru önergesiyle meclise taşıdı.[15] Dişli, iddialar karşısında partisindeki görevinden istifa etti.[16]
Almanya'nın Frankfurt kentinde görülen Deniz Feneri e.V Davasının Türkiye ayağına ilişkin bazı belgeler açıkladı.[17][18]
Kılıçdaroğlu, 22 Eylül 2008 tarihinde düzenlediği bir basın toplantısında, "Baron" olarak adlandırdığı[19] Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat hakkında çeşitli iddialar ortaya attı. Fırat'ın en büyük ortağı olduğu Menas adlı şirketin ürünlerini yurtdışına götüren tırda 89 kilogram eroin yakalandığını ve Menas'ın hayali ihracat yaptığını iddia eden Kılıçdaroğlu, bu kez de 25 Eylül günü gazeteci Uğur Dündar tarafından yönetilen tartışmada Dengir Mir Mehmet Fırat ile biraraya geldi.[20] Tartışma, televizyondan canlı olarak yayınlandı. Fırat, sağlık durumunu gerekçe göstererek 8 Kasım 2008 tarihinde istifa etti[21].
Kemal Kılıçdaroğlu'nun İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı sürecinde destekçileri tarafından takılan rozetlerden bazıları
(Sol üst köşedeki "Kılıçdaroğlu diyen Kemal" yazılı rozet yalnızca Kemal Kılıçdaroğlu tarafından takılmıştır)
İstanbul milletvekili olan Kemal Kılıçdaroğlu, 2009 yerel seçimlerine Cumhuriyet Halk Partisi'nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı olarak katıldı. Seçimi Adalet ve Kalkınma Partisi adayı Kadir Topbaş kazandı; ancak Kemal Kılıçdaroğlu elde ettiği %36.80'lik oy yüzdesiyle[22], partisinin İstanbul Büyükşehir Belediye başkanlığı için aldığı oy oranını 2004 Yerel Seçimleri'nin % 25'in üstünde bir oranda artırdı. Kılıçdaroğlu için özgün müzik sanatçısı Onur Akın bir şarkı da hazırlamıştır.
Genel başkanlık dönemi [değiştir]
Aynı zamanda Cumhuriyet Halk Partisi grup başkanvekili iken CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın 10 Mayıs 2010 tarihindeki istifasının ardından yaptığı açıklamada parti olağan kurultayında aday olmayacağını belirtse de[23] daha sonra 17 Mayıs 2010 tarihinde CHP Grup Başkanvekilliği'nden istifa ederek kurultayda aday olacağını açıklamıştır.[24]
22 Mayıs 2010 tarihinde yapılan 33. Olağan CHP Kurultayı'nda, 1249 delegeden 1200'ünün imzasını alarak [25] ve tek aday olarak girdiği kurultayda geçerli 1189 oyun tamamını alarak CHP'nin 7. genel başkanı olmuştur.[26]
Selvi Kılıçdaroğlu ile evli olan Kemal Kılıçdaroğlu, ikisi kız biri erkek olmak üzere üç çocuk babasıdır.[1][27] Bir yıl Fransa’da görev yapan Kılıçdaroğlu'nun yabancı dili Fransızcadır.[1]
Mal bildirimlerini 2003, 2005, 2007, 2009 ve 2010 yıllarında kamuoyuna açıklayan Kemal Kılıçdaroğlu’nun, Ocak 2010 itibarıyla kendi üzerine iki konut, bir arsa, üç kooperatif hissesi ve toplam 2.733 TL değerinde 8 tablo kayıtlıdır. [28]
Kemal Kılıçdaroğlu’nun yayımlanmış üç kitabı ve çok sayıda makalesi bulunmaktadır.[1]
- Kemal Kılıçdaroğlu, İşsizlik Sigortası Kanunu-Yorum ve Açıklamalar, TÜRMOB, Ocak 1993.
- Kemal Kılıçdaroğlu, 1948 Türkiye İktisat Kongresi, 1. baskı DPT, 2. baskı SPK, Eylül 1997.
- Kemal Kılıçdaroğlu, Kayıtdışı Ekonomi ve Bürokraside Yeniden Yapılanma Gereği, TÜRMOB, Ekim 1997.
- ^ a b c d e f g Kemal Kılıçdaroğlu, Türkiye Büyük Millet Meclisi 23. Dönem Milletvekili, TBMM.gov.tr, erişim tarihi: 25 Eylül 2008.
- ^ http://www.hurriyet.com.tr/gundem/14830945.asp?gid=373
- ^ a b c d Kemal Kılıçdaroğlu - Özgeçmişi, Kemal Kılıçdaroğlu resmî sitesi, 14 Haziran 2006, erişim tarihi: 25 Eylül 2008.
- ^ Nazımiyeli ailenin okuyan tek çocuğu, Radikal, 23 Mayıs 2010, erişim tarihi: 8 Haziran 2010.
- ^ a b c Kılıçdaroğlu hakkında bilinmeyen tek gerçek, Hürriyet, 23 Mayıs 2010, erişim tarihi: 8 Haziran 2010.
- ^ İşte Kılıçdaroğlu'nun doğduğu ev , CNN TURK, erişim tarihi: 8 Haziran 2010.
- ^ Kılıçdaroğlu'nun Kürtlüğü Aleviliği, ZAMAN, 26 Mayıs 2010, erişim tarihi: 8 Haziran 2010.
- ^ Alevi ve Kürt olması Türkiye için büyük şans, AKŞAM, 1 HazİRAN 2010 , erişim tarihi: 8 Haziran 2010.
- ^ 'Sünni-Türk açılımı' yolda, Radikal, erişim tarihi: 8 Haziran 2010.
- ^ DSP'nin yıldızları, Sabah, 9 Ocak 1999, erişim tarihi: 5 Mayıs 2009.
- ^ Taşdelen'e karşı 'Kara Murat', Radikal, 8 Ocak 1999, erişim tarihi: 5 Mayıs 2009.
- ^ Dilekçelerini verip çeşitli partilere dağıldılar, Radikal, 12 Ocak 1999, erişim tarihi: 5 Mayıs 2009.
- ^ Devlet boşaldı, Hürriyet, 12 Ocak 1999, erişim tarihi: 5 Mayıs 2009.
- ^ CHP'den Dişli'ye 1 milyon dolarlık suçlama, NTVMSNBC, 11 Ağustos 2008, erişim tarihi: 25 Eylül 2008.
- ^ CHP '1 milyon dolarlık' iddiasında ısrarlı, NTVMSNBC, 12 Ağustos 2008, erişim tarihi: 25 Eylül 2008.
- ^ Rüşvet iddiası Şaban Dişli’yi görevinden etti, NTVMSNBC, 2 Eylül 2008, erişim tarihi: 25 Eylül 2008.
- ^ CHP’den yeni Zahid Akman belgesi, NTVMSNBC, 12 Eylül 2008, erişim tarihi: 25 Eylül 2008.
- ^ Deniz Feneri’nde vekalete soruşturma, NTVMSNBC, 23 Eylül 2008, erişim tarihi: 25 Eylül 2008.
- ^ Kılıçdaroğlu: Perşembe günü Meclis’e gel, NTVMSNBC, 23 Eylül 2008, erişim tarihi: 24 Eylül 2008.
- ^ Fırat-Kılıçdaroğlu Meclis'te tartıştı, NTVMSNBC, 23 Eylül 2008, erişim tarihi: 24 Eylül 2008.
- ^ Ak Parti'de Fırat istifa etti, NTVMSNBC
- ^ NTV Seçim 2009, NTVMSNBC
- ^ http://www.ntvmsnbc.com/id/25093026/
- ^ http://www.milliyet.com.tr/kilicdaroglu-adayligini-acikladi/siyaset/sondakika/17.05.2010/1238971/default.htm
- ^ http://www9.gazetevatan.com/chpde-bir-rekor/306957/9/
- ^ http://www.milliyet.com.tr/chp-7-genel-baskani-kemal-kilicdaroglu/siyaset/sondakika/22.05.2010/1241373/default.htm
- ^ Kılıçdaroğlu'nun sandığından CHP çıktı, CNNTurk.com, 30 Mart 2009, erişim tarihi: 3 Nisan 2009.
- ^ Kemal Kılıçdaroğlu - 2010 yılında verilen mal bildirimi, Kemal Kılıçdaroğlu resmî sitesi, erişim tarihi: 25 Mayıs 2010.
Dış bağlantılar [değiştir]
